?«Жас Алаш» газетінің 2011 жылғы 31 мамырдағы №42 санында атыраулық журналист Сәния Тойкеннің: «Осы бетімізбен кете берсек, тамтығымыз да қалмайды» деrен Мағжан Жұмабаевтың ұлы сөзін тақырып етіп алған үлкен мақаласы жарияланды. Онда жасы 90-нан асқан Құлсары қаласының тұрғыны Абдулла Әбдірахмановтың Магадан облысының Сусуманск ауданындағы лагерьде ақын М.Жұмабаевпен болғаны айтылады. Ол кісі көргендерін есіне түсіріп: «Мағжан 1948 жылы жазасын өтеп шығуы керек екен. Бірақ, сол лагерьде жүрген кездері өзара төбелескен екі тұтқынның біріне болысып, арыз жазып беремін деп айыпты болып, үстіне тағы жыл жамалған. Мен Мағжанмен тек кешкі 8 сағаттық ұйқыға бөлінген демалыста жауаптасатын едім. Сібірде жүрген күндері әйелінің қасында болғанын айтатын. Тірлікте мен тартқан бейнетке тең пенденің ішінде Аюп деген пайғамбар ғана шыдаған дейтін. Көбіне төмен қарап тұнжырап отыратын. Бірақ, бір нәрсеге кейігенін көргенім жоқ. Шамасы, бәріне көнген тәрізді»- дейді Абдулла қарт сол күндерді есіне түсіріп. Абдулла Әбдірахманов ақсақал өзінің Мағжанмен ұзақтау сырласуға мүмкіндігі болмағанын айтады. Өйткені, Сусуманскіге айдалып келген 100 қаралы адамды, ішінде Абдулла қарт та бар, көп адамды Чукоткаға жұмысқа алып кеткен. Ол жақтан кері оралғанда Мағжан жұмысқа шыға алмай, аурулар қатарында жатқан көрінеді. Мағжан көршi камерада, астыңғы бөлікте жатты. Төсегі бұрышта, қабырғаға тіреліп тұратын еді. Мен 6 айдан соң көргенімде жөтелі ұлғайып, ауруының меңдей бастағаны байқалды. «Маған жақындама жұғады» дейтін өзі. Өмірінің соңғы сағаттарында аяғын баса алмай еңбектеп қалды, дейді ақсақал. Бір күні таңертең жұмысқа кетер алдындағы бес қатар сапқа түзеп, түгендеп жатқанда Мағжанның мүрдесін әкетіп бара жатқанын көрдім. Ақынның ауру, аштық пен цингадан зардап шеккен денесі тұлып болып ісіп кеткен. Үстінде бәріміздікіндей көмірленген қара киімі бар, беті ашық жатыр екен. Менің оның қасына барып: «Қош, арысым!» деуге мүмкіндігім болған жоқ. Екі көзімнен жас парлап, іштей «иманды бол, алдыңнан жарылқасын» дегеннен басқа қолымнан ештеңе келмеді, оның өлі денесін 3-4 адаммен бірге терең шұңқырға апарып, бетін күрей салды. Бұл – 1951 жылдың қаңтар айы еді, – дейді. «Екі дүние – күн мен түн, өмір, өлім, Бірі - бесін, біреуі – даяр көрің. Бала болып жата бер бесігіңде, Сар даланың еркесі – қазақ елім» деп жырлаған ұлы ақын осылай дүниеден өтіпті. ?Мәліметтер, Тұрсынбек Жалғасбайдың "Жүректегі иман гүлі" кітабынан алынды. #мағжанжұмабаев#ақын#өлім#түрме#айдалу#сәниятойкен#тұрсынбекжалғасбай#чукотка#мағжанжұмабайұлы#абдуллаәбдірахманов @berdiyaruly
✅Тұрсын Жұртбай ағамыздың Бауыржан Момышұлы атамыздан "Алла рақымына бөлесін" алған сұқбатынан үзінді: ?Ал Мағжанды мен көрдім. Кейде Мағжанның ажалына себепші болдым ба? – деген де ойға келемін. Соғыстан кейін мен әскери академияда болдым. Бірақ та армияның өзіне сұрандым. Новосибирь қаласындағы дивизия командирі етіп тағайындады. Бірде: Совет Одағының маршалы, армия қолбасшысы әскери поезд арқылы, Новосибирь вокзалы арқылы Қиыр Шығысқа кетіп бара жатқаны, менің оған жағдайды баяндауым туралы бұйрық түсті. Вокзалға келдім. Сібірдің қысы қатты. Әскери состав келгенше перронда ары-бері жүрдім. Көзім жүк почтасын қабылдайтын қоймаға кіріп-шығып, шанаға жүк тасып жүрген егде адамға түсті. ?️Түрі азият, азияттың ішінде қазақ сияқты көрінді. Қасына барып: «Қазақпысыз?»,- дедім. Қазақ екенін білген соң жөнін сұрадым. Сөйтсем: «Среди гор, среди скаль, Александрия централь»,— дейтін атақты концлагерьдің жүгін тасиды екен. Аты-жөнін айтқысы келмеді. Соның арасынша екі-үш рет кіріп-шығып үлгерді. Дауысымды қатайтыңқырап сұрап едім: «Жастар сендер білмейсіңдер ғой. Мен – Мағжан Жұмабаев дегенмін», – деді. Сол арада өзім оқулықтан жаттаған «Шал» деген өлеңін жатқа айтып бердім. Тағы да бір-екі жәшікті шанаға сап үлгерді: «Ә, мені ұмытпаған екенсіздер ғой. Біледі екенсіңдер ғой», – деп кемсеңдей сөйлеп, өзімді сұрады: «Ә, Бауыржан Момышұлы деген сіз екенсіз ғой. Естігенмін. Білемін», – деді. Өтірік емес, шын Мағжан екеніне көзім жетіп, лагерінің командирін сұрадым. Сол арада поезд келіп, вокзал жабылып, сарт та сұрт боп кетті. Мен де асығыс маршаллға рапорт беруге асықтым. Жарты сағаттан кейін жаңағы жерге келсем, әлгі шал кетіп қалыпты. Лагерьдің командирін танитын едім, қаладағы әскери кеңесте кездесіп тұратынбыз. Телефон шалып, Мағжан — қазақтың үлкен ақыны екенін, оны жеңіл жұмысқа ауыстыруын өтіндім. Ол келісті. Содан арада үш-төрт ай уақыт өтті. Әскери қарбаластан қол босамады. Бір жолы әлгі лагерь бастығын Новосибирьскідегі әскери кеңесте көріп қалып, өтінішімнің не болғанын сұрадым. Сонда ол: «Жерлес ақыныңнан айырылып қалдық. Сен тапсырғаннан кейін мен Оны жеңіл жұмысқа - хат тасушы етіп ауыстырғанмын. Көктемде Енесай өзенінің сеңі бұзылған кезде, почта таситын қайық аударылып кетіп, суға кетті. Сүйегін таба алмадық»,- деді маған. Мұңайып мен қалдым. Міне, менің Мағжанның өліміне себепші болмадым ба - деп ойлайтыным осы қарағым»,- деп сөзін аяқтады... ? Тұрсын Жұртбай "Жансар" @Berdiyaruly #мағжанжұмабаев#бауыржанмомышұлы#жансар#тұрсынжұртбай#ажал#көмек#новосибирь#сұқбат#сібір#ұлыақын#қазақ
Ассалаумағалейкүм Бауырларым Сіздерден бір Аллахтын разылығы үшін көмек сұраймын Баламнын еміне әліде қаражат жеткізе алмаи жатырмыз, 100 тг болсын көмек қолын соза кетіңіздерші Аллах тағала садақа бергенге еселеп қаитарушығой Сіздердің берген тиындарыныз біз үшің үлкен көмек Каспй голд 87715826139 Әкесінің голты Мирас Б Каспй карта 4400430107394097 жәй оқып кетей көмек беріп кетейікш і Бауырлар Баршанызға Аллахым разы болсын садақаларыныз қабыл болсын